از زبان محمد مرادی:
ﻫﯿﻦ ﺳﺨﻦ ﺗﺎزه ﺑﮕﻮ ﺗﺎ دو ﺟﻬﺎن ﺗﺎزه ﺷﻮد
وارﻫﺪ از ﺣﺪ ﻋﺪم، ﺑﯽﺣﺪ و اﻧﺪازه ﺷﻮد
ﻣﻮﻟﻮی
از ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻋﻼﻗمند ﺑﻮدم و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ آن را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽﮐﺮدم و از آن ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮدم. در ﺿﻤﻦ از ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگ و ﮔﺴﺘﺮده ﻗﺮآن آﮔﺎه ﺑﻮدم ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﻣﺮدﻣﯽ ﻧﺎآﮔﺎه و ﺟﺎﻣﻌﻪای ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﯾﮏ ﺗﻤﺪن را ﺑﻪ وﺟﻮد آورد. اﻣﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ ﺳﺆالات ذﻫﻨﻢ را ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﭼﺮا اﻣﺮوز ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در ﻋﺮﺻﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در دﻧﯿﺎی اﻣﺮوز ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ؟ ﭼﺮا ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﻼﻣﯽ و ﻗﺮآن اﺛﺮﮔﺬار ي و ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ زﻣﺎن ﻧﺰول را ﻧﺪارد. در ذﻫﻨﻢ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻮد اﻣﺎ ﺑﺮاي آن ﻫﺎ پاسخی ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻢ و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي دﯾﮕﺮان ﻫﻢ ﺑﺮاﯾﻢ ﻗﺎﻧﻊ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﺒﻮد. در ﺿﻤﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮآن و ﻟﺬت ﺑﺮدن از زﯾﺒﺎﯾﯽﻫﺎی آن ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﻬﻮم آﯾﺎت را درك ﻣﯽﻧﻤﻮدم اﻣﺎ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ رﻣﺰ و راز و ﭘﯿﺎﻣﯽ ﭘﻨﻬﺎن در ﮐﻠﯿﺖ ﻗﺮآن وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ درك آن ﻧﯿﺴﺘﻢ، ﻫﻤﻮاره اﯾﻦ ﺣﺲ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻢ . درك ﻣﻔﻬﻮم آﯾﺎت ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ راﻫﮕﺸﺎ ﻧﺒﻮد. ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺟﻮاب ﺳﺆاﻻ ت و درك راز و ﭘﯿﺎم ﻗﺮآن ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪ و ﭘﺮﺳﺸﮕﺮی ﺗﻼش ﮐﺮدم ﮐﻪ ﺑﺎ دﯾﺪی وﺳﯿﻊﺗﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در اﯾﻦ ﻣﻮرد را اداﻣﻪ دﻫﻢ و در آن ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و درﻧﮓ ﺑﻪ ﺗﻔﮑﺮ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ داﻧﺴﺘﻪﻫﺎﯾﻢ ﺑﭙﺮدازم اﯾﻦ روﻧﺪ ﺑﺮای ﺑﯿﺶ از 25 ﺳﺎل اداﻣﻪ داﺷﺖ.
در ﻃﻮل اﯾﻦ زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ از ﯾﮏ ﻃﺮف ﻣﺴﯿﺮﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺰول وﺣﯽ را دﻧﺒﺎل ﮐﺮدم و ﮐﺘﺎب ﻗﺮآن، ﺗﻮرات و اﻧﺠﯿﻞ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﻼش ﻧﻤﻮدم ﮐﻪ ﭘﯿﺎمﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮك، اﻫﺪاف، روﻧﺪ ﻧﺰول و ﺷﯿﻮه ﺑﺮﺧﻮرد آنﻫﺎ ﺑﺎ واﻗﻌﯿّﺎت آن دورانﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ وﯾﮋه ﺑﺮﺧﻮرد ﻗﺮآن ﺑﺎ واﻗﻌﯿّﺎت زﻣﺎن ﻧﺰول. ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي ﺗﮑﻤﯿﻞ اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ اﺳﻄﻮره ﻫﺎي ﻣﻠﺖﻫﺎ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮدم. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪم ﮐﻪ ﺻﺮف ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎی آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﺮای درك آنﻫﺎ ﮐﻔﺎﯾﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﯿﻂ و ﺟﺎﻣﻌﻪای ﮐﻪ وﺣﯽ در آﻧﺠﺎ ﻧﺎزل ﺷﺪه را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﻢ زﯾﺮا ﺑﺪون ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺰول، ﺷﻨﺎﺧﺖ وﺣﯽ و درك آن ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮد. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮب ﭘﯿ ﺶ و ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﭘﺮداﺧﺘﻢ و ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي را ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ آن ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻣﺮدم، ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻗﻮاﻧﯿﻦ آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮدم. ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻗﺮآن ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و دﻗﺖّ ﻗﺮار دادم. ﺗﺠﺰﯾﻪ، ﺗﺤﻠﯿﻞ، ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺗﻔﮑّﺮ در اﯾﻦ ﺣﻮزه وﺳﯿﻊ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ادﯾﺎن اﻟﻬﯽ، ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮب و ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻗﺮآن ﺑﺎ واﻗﻌﯿّﺎت، ﻣﻦ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ، ﺗﺌﻮری و ﻧﮕﺮش ﺟﺪﯾﺪ رﻫﻨﻤﻮن ﺳﺎﺧﺖ. ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﯾﻢ را ﯾﺎﻓﺘﻢ و ﺑﻪ آراﻣﺸﯽ ذهنی رﺳﯿﺪم. اﯾﻦ ﺗﺌﻮری ﻣﺒﻨﺎی ﺑﺮرﺳﯽ و ﻧﻘﺪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺴﺎﯾﻞ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻼش دارد ﮐﻪ ﻧﺰول وحی و روﻧﺪ آن، ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﺎ دﯾﺪی ﻧﻮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺷﻔﺎف ﺑﯿﺎن ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ ﺗﺌﻮری و ﻧﮕﺮش ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ واﻗﻌﯿّﺎت و ﻣﺴﺘﻨﺪاﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ و ﺑﺎ اﻧﺪﮐﯽ ﺗﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﻫﻤﻪ ﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ.
کتاب محمد مرادی
درباره محمد مرادی
دبیر، کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی فارغ تحصیل از یک دانشگاه معتبر در ایران، پانزده سال تدریس پاره وقت در دانشگاه، علاقه مند موضوعات دینی و اجتماعی بویژه مسایل و مشکلات دینداران و جوامع اسلامی بوده و هستم .
بیش از بیست و پنچ سال موضوع کتاب دغدغه ذهنام بوده و در این مدت به دنبال پیدا کردن پاسخ پرسشهایم بودم و سرانجام با نگرشی نو به دین، دینداری در جهان امروز پاسخهایم را یافتم.